Jak czytać Biblię by nie wpaść w jehowizm

[jswiec]

Dodam tylko, że zasady egzegetyczne stanowią część dobrze pojętej Tradycji. Do zasad tych Kościół dochodził bardzo żmudnie i z pewnością proces ten nie jest jeszcze zakończony. Zresztą każda chrześcijańska grupa wyznaniowa ma swoje własne zasady interpretacji Pism, tylko nie zawsze chce się do nich przyznać.

Jest to znanym protestanckim dogmatem, że Pismo "samo z siebie" jest zrozumiałe, wobec tego żadne Magisterium nie jest potrzebne. Luter i Melanchton pisali, że owszem, są też w Piśmie trudne miejsca, ale wszystko to, co jest nam potrzebne do zbawienia jest bardzo jasno wyłożone, a Duch Święty oświeca każdego chrześcijanina dobrej woli, tak że niemożliwe jest, aby ktokolwiek zbłądził w najistotniejszych sprawach wiary.

Niestety jest to niczym nieuzasadniony optymizm, którego nie potwierdziły dalsze losy chrześcijaństwa po XVI wieku. Biblia powstała w pewnym kręgu kulturowym w przeciągu co najmniej 10ciu wieków. Jeśli weżmiemy jakikolwiek dokument z epoki biblijnej i chcemy go przeczytać tak, jakby to był wczorajszy artykuł prasowy, jestem pewien, że natychmiast odłożymy go z powrotem lekturę na półkę. Są to w większości zupełnie niezrozumiałe teksty, których bez znajomości realiów epoki i solidnych komentarzy historyczno-literackich nie sposób zrozumieć.

Biblia ma jednak to do siebie, że jest dziełem nieustannie przekazywanym, czytanym i komentowanym. Tak wrosła w naszą kulturę, że nie wydaje się nam tak obca jak np "Gilgamesz" czy też "Anabaza". Stąd powstaje wrażenie, że "to jest jasne".
Niestety, jest to niekiedy tylko złudzenie. Gdy miałem 16 lat i czytałem fragmenty Biblii to też "było dla mnie jasne", ale z tej jasności wynikał sens, który odrzucał mnie od chrześcijaństwa. Ciekawe, że ze św. Augustynem było bardzo podobnie: jako młodzieniec czytał Biblię, ale stwierdził, że to źle napisana książka, a prawda jest w dziełach manichejskich i platońskich.

Dopiero lektura Biblii w oryginale, albo też zapoznanie się z dobrym komentarzem tekstu, łamie poczucie "oczywistości" i pozwala wejść w autentyczny przekaz.

Na odbiór biblijnego tekstu ma zasadniczy wpływ przekaz wiary i koncepcje zbawienia otrzymane we własnej grupie wyznaniowej. "Wiara jest ze słuchania" i to w co wierzymy zależy przede wszystkim od tego, komu dajemy posłuch. Bo wtedy będziemy czytać samą Biblię przez takie lub inne okulary, zrozumiemy to, albo dokładne przeciwieństwo tego.

Inną sprawą jest to, że Biblia nie stanowi żadnego "zbioru doktrynalnego", ale "zbiór świadectw" pochodzących od setek różnych osób. Jest to tekst do medytacji, a nie do "dowodzenia" czegokolwiek. Poprzez słowo Boże Duch Święty kształtuje nas w sobie tylko wiadomy sposób na obraz Chrystusa. W tym sensie Biblia jest dla każdego z nas.