Temat jest bardzo szeroki. Zajmuje się nim katolicka religiologia (nie mylić z religioznawstwem) i teologia fundamentalna. Dla dogłębnej analizy sięgnij po książkę ks. prof. Ruseckiego "Istota i geneza religii". Ja tylko krótko dotknę tej tematyki. Najpierw przypomnę czym w ogóle jest objawienie, jakie są jego rodzaje. Potem bliżej określę objawienie w stworzeniach i przez stworzenie, bo to one są głównym źródłem religii przedchrześcijańskich.
Objawienie Boże ( revelatio Dei) jest to nadprzyrodzone działanie Boże polegające na bezpośrednim lub pośrednim ujawnieniu przez Niego człowiekowi Swego istnienia, natury oraz zbawczej woli.
Objawieniu Bożemu zawsze towarzyszy łaska, która pozwala człowiekowi dostrzec Boże znaki do niego skierowane i przez akt wiary odpowiedzieć na wołanie Boga. Owocem spełnienia się Objawienia Bożego jest nawiązanie przez Boga zbawczego dialogu miłości z człowiekiem. W tym dialogu człowiek dostępuje zbawienia.
VII punkt Dei Verbum, mówi, ze objawienie to słowo i czyny i są to 2 formy objawienia (niektórzy dodają trzecią -teofanię).
Rodzaje Objawienia:
1.Przez stworzenia i w stworzeniach (revelatio naturae, zwane też kosmicznym lub w dawniejszym ujęciu-naturalnym).- polegające na manifestowaniu się Boga przez świat stworzony.
2.Historyczne(revelatio historiae, revelatio gratiae).- polegające na wkroczeniu B. w dzieje ludzkości w historię Izraela i osiągające swą pełnię w Jezusie Chrystusie.
3.Eschatyczne (revelatio gloriae) dostępne poszczególnym ludziom po śmierci i będące okazaniem się Boga człowiekiowi twarzą w twarz w Eschatonie, a wobec całej ludzkości i świata mającej się zrealizować się przy końcu czasów.
4.transcendetalne (uniwersalne) polegające na wewnętrznym oświeceniu każdego człowieka przez łaskę B., będącą łaską zbawczą.
Ewentualnie jeszcze (stara hipoteza wyjaśniająca dlaczego tyle jest podobieństw między religiami): 5. Pierwotne ujawnienie się B. pierwszym ludziom i przekazanie im prawd doktrynalnych oraz zasad życia moralnego
PRZEZ STWORZENIA I W STWORZENIU
1.Filozoficzne poznanie B. przez świat.
Filozof po złożonych analizach rzeczywistości dochodzi do pierwszej przyczyny, kt. spowodowała zaistnienie bytu jako bytu i od kt. wszystko pochodzi, kt. istnieje jako byt konieczny. Rozumem dochodzimy tu do istnienie pewnej rzeczywistości transcendentnej.
2.Religijne doświadczenie świata.
Religie (zwłaszcza ludów pierwotnych) patrzą na świat jako wspaniały dar Istoty Najwyższej, kt. należy się wdzięczność.
Czł. doświadcza świata w dwojaki sposób: hierofanijny i kretofanijny (z jednej strony jako dzieło i miejsce objawienia się B. – kogoś bliskiego, dobrego i świętego, z drugiej jako rzeczywistości, kt. go przerasta, budzi przerażenie i szacunek – misterium tremendum et fascinosum). Tu także pojawia się problem różnorodności religii poza chrześć. Dzieś nie odmawia się im objawieniowej genezy i uważa się że większość religii niechrześć opiera się na objawieniu przez stworzenie i w stworzeniu, choć nie wyklucza się wkroczenia B. w hist. tych kultur. Zatem skoro mają one jeden korzeń skąd ta różnorodność? Otóż różnorodność wynika z różnorakiego stopnia odczytania przez czł. tego objawienia. Aby czł. mógł w pełni dośw. B. w świecie i przez świat potrzeba predyspozycji natury intelektualnej i wolitywnej:
intelektualne:
a)bystry zmysł obserwacji
b)minimum wiedzy o działaniu sił przyrody i ich możliwościach
c)umiejętność myślenia przycz.-skut.
d)dociekliwość wyjaśniania przyczyn, zjawisk dziejących się w świecie
e)posiadanie pewnej ogólnej idei B.
wolitywne:
a)dobra wola czł. gotowa na przyjęcie prawdy
b)otwartość, wolność od uprzedzeń.
Brak któregokolwiek z tych elementów powoduje niepełne odczytanie Ob. B. a w konsekwencji różnorodność religii niechrześcijańskich.
Więc podsumowując: Bóg objawiał się zawsze, bo pragnie zbawienia każdego człowieka. Wszystkie religie przed judaistyczne (czyli przed Objawieniem historycznym) opierały się głównie na objawieniu przez stworzenia i w stworzeniu - w zależności od poziomy jego prawidłowego odczytania i przyjęcia na tyle dane religie miały charakter zbawczy. To co nie było z objawienia było tylko dodatkiem ludzkim lub błędem (lub, tak mi się wydaje, co gorsza wpływem demonicznym, bo nieprzyjaciel zawsze starał się zniszczyć te dobre elementy w religiach). Skąd widzimy też w wielu religiach proces deformacji - dobrym przykładem jest Egipt (gdzie od pierwotnych wierzeń najprawdopodobniej bliskich henoteizmowi i wysokiej moralności powoli wkradał się politeizm i magia zamiast moralności). Skąd kiedy czytamy ST słyszymy nieraz przestrogi dla Izraela przed zwyczajami obcych kultur, bo przypomina się to, co w ich religiach nieprawdziwe (lub demoniczne, bo jak inaczej nazwać spalanie swoich własnych dzieci...).
Dlatego wydaje mi się, że egzorcyści przestrzegają przed zbyt pochopnym przyjmowaniem elementów obcych kultur (a już w ogóle religii) - bo w Jezusie objawił nam Bóg wszystko i by nie pomieszać znowu Bożej Prawdy z ludzkimi błędami.
Ufam, że choć częściowo odpowiedziałem na Twoje pytanie (a raczej pytania, bo o kilka rzeczy pytałeś).
Niech Jezus Cię błogosławi +
|
