Polska Ludowa

[ddv]

O wiele łatwiej niż nożyczkami operowało się zakazem publikacji danego tekstu jeszcze przed drukiem - "GN" jako chyba jedyna gazeta zaznaczala cięte przez cenzora miejsca.

Cytat:(...)Zadanie cenzury nie sprowadzało się wyłącznie do zakazywania publikacji na dany temat, czy pism konkretnego autora. Manipulacji dokonywano na kilka sposobów.
Określano, w jaki sposób należy pisać na dany temat, dotyczyło to zarówno samej treści informacji, jak i sposobu jej ujęcia. Przykładowo, wszelkie publikacje dotyczące zbrodni w Katyniu musiały jednoznacznie stwierdzać, iż polskich oficerów wymordowali hitlerowcy: „W opracowaniach naukowych, pamiętnikarskich, biograficznych można zwalniać sformułowania w rodzaju: „rozstrzelany przez hitlerowców w Katyniu”, zmarł w Katyniu”… Gdy(…)podawana jest data śmierci, dopuszczalne jest jej określanie wyłącznie po lipcu 1941r”.
O samych obozach sowieckich (Starobielsk, Ostaszków) można było pisać, jednak jedynie jako miejscach internowania.
Stosunkowo często pojawiały się zapisy nakazujące zatrzymywanie publikacji na temat zagadnień niewygodnych dla władzy, „utrzymanych w tonie aprobującym, tolerancyjnym, lekceważącym itp.”, jak to miało miejsce w przypadku hippisów w Polsce; wypowiedzi krytyczne były oczywiście zwalniane do druku.
W wielu przypadkach ustanawiano całkowity zakaz publikacji informacji na konkretny temat, lub nakazywano każdorazowo konsultować się z kierownictwem GUKPPiW. Z założenia eliminowano większość treści dotyczących spraw wyznaniowych, podobnie traktowano informacje dotyczące negatywnych efektów modernizacji gospodarki, jak zatrucia PCW, czy pestycydami.
W kwestii zagadnień kulturalnych, często pojawiał się tzw. „zapis na nazwisko”. Autorzy emigracyjni, tudzież ci, których poglądy odbiegały od „jedynie słusznej linii” nie tylko nie mogli publikować w Polsce, ale nawet ich nazwiska eliminowano z mediów, ewentualnie zezwalano jedynie na ich krytykę.
Jeszcze innym sposobem manipulacji, było ograniczanie zasięgu danej informacji. Nakłady konkretnych tytułów ustalane były odgórnie, a wiele treści mogło się ukazywać jedynie w prasie lokalnej lub specjalistycznej.
Przykładowo, wzmianki dotyczące Jerzego Giedroycia czy Jerzego Kosińskiego mogły pojawiać się jedynie w niskonakładowych, przeznaczonych dla wąskiego kręgu odbiorców publikacjach.

Zakres działania cenzury, zagadnienia, które jej podlegały oraz liberalizacja, bądź zaostrzenie polityki prowadzonej przez GUKPPiW stanowiły wyznacznik sytuacji politycznej w kraju, a niekiedy na tę sytuację wpływały. Wystarczy tu wspomnieć wydarzenia marcowe z 1968 roku, kiedy to zdjęcie z afisza „Dziadów” Mickiewicza wywołało falę krytyki w środowiskach inteligencji, a w konsekwencji, protestów studenckich. Milicja brutalnie zaatakowała uczestników wiecu na Uniwersytecie Warszawskim, jednak w mediach pojawiły się tylko informacje o utrudnieniach w ruchu ulicznym oraz chuligańskich ekscesach.
Cenzura utrzymywała obraz powszechnej szczęśliwości i dobrobytu, przeciw którym protestowały jedynie grupy zdemoralizowane, podjudzane najczęściej przez agentów imperialistycznego zachodu.
Siła cenzury nie opierała się jedynie na kontroli totalnej, nie wolno zapominać, iż do lat 80-tych wszelkie ingerencje urzędu były za wszelką cenę utrzymywane poza świadomością obywateli. Przeciętny Kowalski w założeniu miał nie zdawać sobie sprawy, iż wszystko co czyta, słyszy, czy ogląda, zostało najpierw „przetrawione” przez cenzurę.
Ponadto, GUKPPiW nie był jedynym tego typu narzędziem władzy. Niejednokrotnie zdarzało się, że mimo „uwolnienia” danego artykułu, czy utworu, nie ukazywał się on, z powodu nadgorliwości, pragnienia przypodobania się władzy przez redaktorów i innych zwierzchników.(...)

Fragment materiału ze strony:
http://www.darksideye.art.pl/docs/Godlewski-Cenzura.doc -

[ Dodano: Sob 20 Sty, 2007 09:58 ]
Ciekaswy material podaje w ostatnim numerze "Gościa Niedzielnego" historyk IPN p. A Grajewski:

Cytat:Wstępne badania pozwalają oszacować, że w więzieniach Polski Ludowej siedziało blisko tysiąc kapłanów i innych osób duchownych, z tego większość w czasach stalinowskich (1945–1956). Do końca istnienia PRL wobec Kościoła prowadzone były operacje inwigilacji, rozpracowania oraz dezintegracji przez liczne grono funkcjonariuszy Departamentu IV MSW, wyspecjalizowanych w walce z Kościołem.
Rozbijanie od wewnątrz
Po 1948 r., kopiując radzieckie wzorce, polska służba bezpieczeństwa przystąpiła do tworzenia organizacji skupiających duchownych posłusznych władzy. W lipcu 1947 r. na posiedzeniu Sekretariatu KC PZPR Hilary Minc przedstawił „rozwinięty plan akcji antyklerykalnej”, który przewidywał utworzenie tzw. grupy inicjatywnej, mającej doprowadzić do stworzenia organizacji duchowieństwa dyspozycyjnego wobec władz.
(...)
Przez wiele lat agentura Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego śledziła także każdy ruch polskiego księdza.
(...)
W teczce tej znajdują się szczegółowe dane o wszystkich duchownych, działających w danej parafii, informacje o ich przeszłości, powiązaniach rodzinnych i osobistych. W tej samej teczce znajdują się także teksty kazań, listów pasterskich i innych dyrektyw, otrzymanych przez księży od ich władz przełożonych.

Taką samą teczkę zakłada się dla każdej organizacji katolickiej, czynnej w danej parafii, z informacjami o jej członkach i działalności.
(...)
Po 1956 r. organy bezpieczeństwa, już jako Służba Bezpieczeństwa (SB), stały się częścią Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

W jej szeregach pracowało wówczas ok. 16 tys. funkcjonariuszy. Specjalne miejsce w strukturze SB zajmował Departament III, przeznaczony do walki z działalnością antypaństwową. Obejmował on także komórki, które z czasem stworzyły wydział ds. kościelnych, a w 1962 r. przekształcone zostały w Departament IV, którego jedynym zadaniem była walka z Kościołem.

W latach 70. w strukturze Departamentu IV pracowało już ok. 1000 funkcjonariuszy.
(...)
Praktycznie do końca istnienia Służby Bezpieczeństwa funkcjonariusze Departamentu IV posiadali uprzywilejowaną pozycję w strukturach służb specjalnych PRL.
(...)
Kłamstwa i prowokacje
Jednym z ważnych sposobów ingerowania w życie Kościoła były szeroko prowadzone działania, mające na celu skłócanie duchowieństwa między sobą, a także rozbijanie jego jedności.(...)
„Szeptanka” miała na celu obniżenie autorytetu Księdza Prymasa w społeczeństwie i hierarchii Kościoła.
(...) Podobne działania były prowadzone wobec osoby kard. Karola Wojtyły. Między innymi przy pomocy tajnych współpracowników rozpowszechniano informację, że doktorat Ksiądz Kardynał kupił, przebywając przez pewien czas na Zachodzie.
(...)
Działania rozbijające prowadzono intensywnie również wśród pielgrzymek, zmierzających do sanktuarium maryjnego na Jasnej Górze. W grupach pielgrzymkowych szli także tajni współpracownicy SB, aby dokonywać kradzieży rzeczy osobistych, podrzucać pornografię, zatruwać pojemniki z napojami, zanieczyszczać śpiwory, itp. Często także dochodziło do pobicia osób uczestniczących w masowych uroczystościach religijnych. „Szeptankę” stosowano także wobec wielu aktywnych duchownych w całej Polsce, rozpuszczając w ich środowisku informacje o rzekomych nadużyciach finansowych czy szkalując ich dobre imię przez kłamstwa na temat życia osobistego.
(...)
Bez rozliczenia
Powołana w 1991 r. sejmowa Komisja Nadzwyczajna do Zbadania Działalności MSW, której pracami kierował poseł Jan Maria Rokita, stwierdziła, że duchowieństwo katolickie do końca istnienia PRL w oczach funkcjonariuszy SB postrzegane było w kategoriach wroga, dlatego działania prowadzone przeciwko niemu charakteryzowały się szczególną intensywnością i brutalnością.

„Księża katoliccy – zostało napisane w raporcie – byli bowiem wyodrębnioną przez MSW grupą osób, które przez sam fakt znalezienia się w tej grupie (tzn. wstąpienia do seminarium duchownego) znajdowały się automatycznie w zasięgu działań operacyjnych MSW.
(...)

http://goscniedzielny.wiara.pl/?grupa=6&...1104785534
Sam "miód"
A ja bardzo serdecznie polecam lekturę tego artykułu ...