Zakaz czytania Biblii?

[Anonymous]

Tytus w 70 r. wyruszył przeciwko Jerozolimie. Żydzi oprócz stolicy zajmowali tylko miasta Machaerus, Herodium na wschód od morza Martwego i Masadę na zachodnim jego brzegu. W samej Jerozolimie gwałtowna walka wybuchła. Przeciwko Janowi z Giskali, który się trzymał na górze Świątyni (Moriah), mieszkańcy powołali Symona, syna Giory, który zajął górę Syjonu. Na czele właściwego stronnictwa zelotów stał także Eleazar, lecz ten po krwawych walkach musiał się poddać rozkazom Jana z Giskali. W razie oblężenia Jerozolima nie potrzebowała obawiać się braku wody, przy tym nagromadzono w niej wielkie zapasy żywności; ludność całego prawie kraju schroniła się w jej mury. Tytus przyprowadził 80000 wojska; czy Żydzi mieli więcej jak 80000 właściwych wojowników, trudno tego dowieść. To tylko pewne, że bronili się oni ze zdumiewającym męstwem. Rekognoskując miasto, Tytus o mało się nie dostał do niewoli; ocalenie zawdzięczał on wtedy szybkości swego konia i poświęceniu swojej świty; jak tygrysy z klatki wypuszczone, rzucali się Żydzi na żołnierzy rzymskich. Oblężeni ciągle robili wycieczki i wystawili 340 machin do rzucania kamieni i pocisków na nieprzyjaciela. Pewnego razu Żydzi zburzyli rzymskie machiny oblężnicze, rozproszyli jeden legion i tylko jazda ocaliła Rzymian od większej jeszcze klęski. Po straszliwej walce zdobył Tytus najpierw przedmieście Bezethę (2), potem zaczęło się oblężenie warowni Antonia. Kilkakrotnie Tytus wzywał Żydów do poddania się, przyrzekał, że łagodnie z nimi sobie postąpi, lecz zawsze jednakową od nich odbierał odpowiedź, że wolą zginąć niż znosić jarzmo rzymskie. W końcu Tytus postanowił opasać całe miasto murem oblężniczym i głodem zmusić je do poddania się. Mur ten, długi na 39 stadiów, wzniesiono w przeciągu trzech dni z kamieni zburzonego przedmieścia. Między oblężonymi srożył się głód, choroby i działy się straszne sceny rozpaczy. 115000 trupów wyprowadzono za bramy w przeciągu półtrzecia miesiąca. W końcu wyrzucano umarłych już tylko za wały lub składano w domach i takowe zamykano. Pomimo to w Świątyni codziennie zwykłe ofiary składano i kapłan trąbą z wieży wygłaszał początek i koniec sabbatu. Z murów Jerozolimy widać było krzyże w obozie rzymskim, na których Tytus kazał rozpinać jeńcówżydowskich. Codziennie po 500 Żydów w ten sposób wymordowywali Rzymianie; zabrakło nawet miejsca na stawianie krzyżów. Wielu między oblężonymi wpadło w obłąkanie. Kiedy pewnego razu straże ze znużenia zasnęły, Rzymianie zajęli warownię Antonia, tylko rozpaczliwym wysileniem zdołali Żydzi obronić górę Świątyni. Razem z Antonią dolne miasto dostało się w moc zwycięzców; Żydzi posiadali już tylko Syjon czyli górne miasto i Świątynię.

Zbliżało się ostateczne rozwiązanie. Nawet Tacyt (Hist. V, 13) wspomina o rzeczach nadzwyczajnych, jakie się wówczas działy. "Nagle, powiada on, otworzyły się drzwi Świątyni i usłyszano głos, potężniejszy od głosu ludzkiego: «bogowie wychodzą»; jednocześnie dostrzeżono wielkie poruszenie wychodzących (audita major humana vox, excedere deos; simul ingens motus excedentium), niektórzy stąd groźne wyprowadzali przepowiednie; inni, których było daleko więcej, utrzymywali, że w starodawnych księgach kapłańskich jest zapisane, iż wówczas właśnie Wschód zakwitnie i że do Judei przejdzie panowanie nad światem". Po długich, ciężkich walkach żołnierze rzymscy zdobyli pierwszy mur Świątyni. Powiadano, że Tytus chciał ją ocalić. Lecz tylko przez zburzenie Świątyni można było złamać serce ludu żydowskiego, i na radzie wojennej postanowiono wszystko ogniem zniszczyć. Wyraźnie o tym mówi ustęp z Tacyta, odnaleziony w pismach retora gallskiego Sulpicjusza Sewera (około 420 r.): "Tytus zwołał radę wojenną dla obmyślenia, czy należy burzyć Świątynię. Jedni sądzili, że nie godzi się burzyć wielkiej tej i najsłynniejszej Świątyni i że jej zachowanie będzie świadectwem wspaniałomyślności rzymskiej, inni zaś a z nimi Tytus utrzymywali, że trzeba zburzyć Świątynię, aby zupełnie zaginęła religia Å»ydów i Chrześcijan. Gdyż obie te religie, jakkolwiek sobie przeciwne, z jednego źródła wypływają, Chrześcijanie bowiem pochodzą od Å»ydów, a po wyrwaniu korzeni runąć także pień musi". Jeden z żołnierzy rzymskich, stanąwszy na barkach towarzysza, przez tak zwaną Złotą bramę rzucił gorejącą pochodnię do budynku, przytykającego do Świątyni. Wyschnięte drzewo cedrowe wybuchło płomieniem, który wkrótce ogarnął także Świątynię; z trzaskiem ognia i z okrzykami szturmującego wojska łączył się jęk umierających i żałosne głosy kapłanów, którzy śpiewali pieśni za umarłych i szeptali przekleństwa przeciwko Tytusowi; wielu pozwalało się już zabijać bez oporu, 6000 zadusiło się w ogniu, Symon i Jan z Giskali przedarli się na Syjon; Tytus chciał zobaczyć wnętrze Świątyni, lecz gęsty dym zmusił go do cofnięcia się.

Po raz drugi więc (zob. t. I, s. 329) runęła Świątynia i runęła na zawsze 10 sierpnia 70 r. "Gdybyś i ty (Jerozolimo), powiedział Zbawiciel, poznało i w ten dzień twój, co ku pokojowi twemu! A teraz zakryto jest od oczu twoich. Albowiem przyjdą na cię dni, i obtoczą cię nieprzyjaciele twoi wałem, i oblegą cię, i ścisną cię zewsząd, i na ziemię cię obalą, i syny twoje, którzy w tobie są; a nie zostawią w tobie kamienia na kamieniu, dla tego, iżeś nie poznało czasu nawiedzenia twego" (Łk. XIX, 41-44).

Lecz nie opuściło jeszcze obrońców Jerozolimy ich męstwo rozpaczliwe. Tytus kazał im powiedzieć, że jak miłościwy ojciec postąpi z pozostałymi, ponieważ niepoprawni już karę zasłużoną ponieśli. "Łaski, odpowiedzieli Żydzi, nie możemy od ciebie przyjąć, gdyż zaprzysięgliśmy, że tego nie uczynimy; pozwól nam wszakże pójść na pustynię z żonami i dziećmi a wtedy miasto ci wydamy". Uniesiony gniewem Tytus zawołał wówczas: "Niech więc nikt z was już nie liczy na przebaczenie; brońcie się, jak możecie, ja bowiem postępować odtąd będę wedle obyczaju wojennego". I znowu żołnierze wznosili szańce, podczas kiedy pożar srożył się w mieście; w końcu machiny wojenne zrobiły wyłom w murach Syjonu. Symon i Jan z Giskali nie potrafili się przebić przez nieprzyjaciela. Wtedy rozproszyli się obrońcy, niektórzy ukryli się w kanałach i wodociągach. Dalszego oporu już zaniechano; Rzymianie zatknęli swoje sztandary na wieżach i zaśpiewali pieśń zwycięstwa. Spotkanych na ulicy Żydów zabijali żołnierze rzymscy, domy wraz z ich mieszkańcami podpalali. Rzeź trwała do wieczora lecz ogień srożył się przez noc całą. "8 miesiąca Gordiaeos, powiada Flawiusz Józef, wzeszło słońce nad dymiącymi się ruinami Jerozolimy, miasta, które by zazdrość budzić mogło, gdyby tyle dni szczęśliwych od swego założenia liczyło, ile nędzy i cierpień zniosło podczas ostatniego oblężenia". W zadumę pogrążony Tytus na widok olbrzymich obwarowań, miał powiedzieć: "Dokazały tego nie legiony moje ani machiny wojenne!".

Jak widać płonęła cała Jerozolima.